Virtueel fietsen door steden en de natuur
Fiets je beter!
Gepubliceerd op: 24 maart 2023Mensen die opgenomen zijn in het ziekenhuis bewegen (veel) te weinig; slechts zeven minuten per dag blijkt uit onderzoek. Dat komt de gezondheid niet ten goede. Om patiënten te stimuleren om meer te bewegen, kunnen ze gebruikmaken van arm- en bedfietsen, is er een beweegkamer, zijn er persoonlijke beweegborden en komt er binnenkort een beweegroute. Dankzij een bijdrage van Stichting Vrienden is er onlangs een fiets met beeldscherm aangeschaft waarmee patiënten virtueel een fietsroute kunnen maken.
“Vooral tijdens een ziekenhuisopname
is het belangrijk om te (blijven) bewegen
om functieverlies te voorkomen”
“Patiënten kunnen virtueel fietsen als aanvulling op hun behandeling”, vertellen fysiotherapeuten Saskia Leijen en Lucia Neijenhuis. “Door te fietsen, blijven patiënten in beweging. We merken dat het fietsen veel plezier geeft en stimuleert om meer te gaan bewegen.” Met een sensor die gekoppeld is aan de pedalen van de fiets zijn er allerlei routes te rijden door steden en natuur. Het tempo waarmee de route wordt afgelegd, wordt bepaald door het aantal omwentelingen die de fietser maakt. Een groot succes!
In het ziekenhuis liggen
Als iemand in het ziekenhuis wordt opgenomen, wordt vaak gezegd dat ‘hij in het ziekenhuis ligt’. En dat is grotendeels waar. “Maar liefst 83% van de opnametijd brengen mensen in bed door. Dat leidt tot afname van spiermassa, spierkracht en longfunctie. En juist die dingen zijn zo belangrijk om zelfredzaam te zijn”, weten Saskia en Lucia. “En dat is nog niet alles. Patiënten kunnen bovendien te maken krijgen met complicaties doordat ze een groot gedeelte in bed liggen; het krijgen van een longontsteking is daar slechts één voorbeeld van. “Daarbij zien we een toename van kwetsbare ouderen die te maken hebben met onderliggend lijden, zoals diabetes, luchtwegziekten, orgaanschade of verminderde weerstand. Al in één week bedrust verliest een mens één kilo spiermassa. Als gevolg van verlies van spiermassa, neemt ook spierkracht snel af, terwijl het herstel en de opbouw daarentegen langzaam gaat en veel trainingsarbeid en tijd kost. Functieverlies als gevolg van inactiviteit tijdens een opname, an zelfs als gevolg hebben dat een patiënt niet naar huis kan.”
Soms erger dan de kwaal
Het was ook jarenlang zo dat patiënten in bed verpleegd en verzorgd werden. “De inrichting en de werkwijze binnen de ziekenhuizen waren daar op ingericht; televisie boven het bed als welkome afleiding en zelfs het eten werd geserveerd op bed. “Inmiddels moedigen we mensen aan om uit bed te komen en aan een tafel te eten. Samen met kamergenoten wordt eten een sociaal gebeuren en is ook de kans op verslikkingsgevaar aanzienlijk minder. Bovendien weten we dat bewegen het herstel bevordert en dat in bed liggen soms erger is dan de kwaal.” Met die kennis en ervaring zijn activiteiten ontplooid om te voorkomen dat een patiënt achteruit gaat. “Eerst vertellen we waarom het zo belangrijk is om te bewegen. Vervolgens gaan we aan de slag met kleine stapjes, afgestemd op iemands mogelijkheden. Er is altijd wel iets te doen dat haalbaar is”, vertellen de fysiotherapeuten. Na een heupoperatie kan een armfiets ingezet worden. Mensen die op de IC liggen, kunnen juist baat hebben bij een bedfiets.
“Op de verpleegafdelingen vullen we samen met de patiënt een beweegbord dat we achter het bed aan de muur hangen. Zo kunnen bezoekers en verzorgers zien is wat haalbaar is. We merken dat de drempel om verantwoord te bewegen en bijvoorbeeld een wandelingetje te maken tijdens het bezoekuur daardoor net iets lager ligt.”
Fietsen door Doetinchem
En er gebeurt meer. Op een van de verpleegafdelingen is een beweegkamer ingericht. Eens per week kunnen patiënten daar terecht voor een beweeguurtje. Daarnaast kunnen patiënten individueel of samen met familie oefenen of met ondersteuning van een van de fysiotherapeuten. “En we hebben dus sinds kort de fiets waarmee patiënten kunnen genieten van een fietstocht via het beeldscherm terwijl ze actief fietsen. Er zijn routes door Doetinchem en het buitengebied, maar ook door steden zoals Amsterdam of nog verder weg; door de natuur in Australië.
Patiënten zijn heel enthousiast en hebben er plezier in om op deze manier te bewegen. Het is natuurlijk ook veel leuker om aan de hand van een bewegend routebeeld te fietsen dan tegen een muur aan te kijken. Kortom; het is een aangename manier om aan je conditie te werken of te verbeteren. Voor mensen die opgenomen zijn, is er bovendien een folder met bewegingsoefeningen vanuit bed of op een stoel.
En er is een folder met oefeningen die gedaan kunnen worden tijdens een ziekenhuisopname. Als mensen na een opname meer willen gaan bewegen, maken we ze attent op de bewegingsdeskundigen van De Beweegmakelaar. Zij zijn goed op de hoogte van het aanbod in de regio.” Alle initiatieven maken deel uit van het programma Gezond vooruit! waarmee we medewerkers, patiënten en bezoekers inspireren om gezond te leven.
Stichting Vrienden
Stichting Vrienden van het Slingeland Ziekenhuis zamelt geld in om uiteenlopende projecten te realiseren die het verblijf van patiënten en bezoekers zo aangenaam mogelijk maken. Dankzij de stichting zijn er al heel wat projecten gerealiseerd.
Ook u kunt Vriend worden
Hoe? Door een eenmalige schenking of jaarlijkse bijdrage. Voor aanmelden en meer informatie: www.slingeland.nl/vrienden
Laatst bijgewerkt op: 06 juni 2023
