‘Walking epidural’ bij bevalling
Pijnstilling met ruggenprik waarbij de vrouw mobiel blijft
Gepubliceerd op: 04 augustus 2022Walking epidural’. Zo heet de nieuwe, pijnbestrijdende ruggenprik die sinds kort op de verloskamers wordt gegeven. Vrij vertaald: ‘een ruggenprik waar je mee kunt lopen’. Gynaecoloog Tamara Verhagen en anesthesioloog Maartje de Gier vertellen waarom hiervoor gekozen is en hoe het werkt.
Het ‘kunnen lopen’ met de nieuwe ruggenprik verschilt enigszins per vrouw, merkt Maartje de Gier op. “Maar, al dan niet met wat hulp, kan de barende vrouw er mee naar het toilet gaan. Met de ‘oude’ ruggenprik was de vrouw niet mobiel en was zelfstandige toiletgang onmogelijk. Daardoor was je voor het plassen aangewezen op het aanbrengen van een katheter (slangetje) in de blaas, wat een klein risico op infectie geeft.”
Maar dat is niet de belangrijkste reden om de standaard ruggenprik te vervangen door de ‘walking epidural’, legt Tamara Verhagen uit. “Bij de standaard ruggenprik verliest de vrouw bijna alle kracht uit haar benen. Dat heeft tot gevolg dat ze niet zelf kan draaien in bed of even kan gaan staan. Het is voor het verloop van de bevalling juist goed dat dit wel kan. Want beweging stimuleert de ontsluiting en het indalen van het kindje. Even gaan staan doet dat ook.” Ook kan de vrouw beter kracht zetten bij het persen en voelt ze ook beter wanneer ze dat moet doen. “De pijnbestrijding met deze ruggenprik kan doorgaan tijdens het persen. Met de standaard ruggenprik kon dat niet altijd. Dan moest je de pijnstilling vaak stoppen zodra de persfase begon.”
Vrouw bedient zelf
Net als bij een standaard ruggenprik wordt bij ‘walking epidural’ een dun slangetje in de rug van de vrouw gebracht. Via dit slangetje wordt een pijnstiller toegediend.
Maar wat is er nu, technisch gezien, anders aan ‘walking epidural’? “Ten eerste is de dosering van de pijnstiller lager. De ‘walking epidural’ wordt daarom ook wel ‘ruggenprik light’ genoemd”, antwoordt Maartje de Gier. “Zeker zo belangrijk: daarnaast bepaalt de barende steeds zelf de toegediende hoeveelheid.” Dit laatste heet ‘bolus-functie’ en dat werkt als volgt: “Het genoemde slangetje is verbonden met een pompje. Dit pompje wordt door de vrouw zelf bediend, al naar gelang haar behoefte aan pijnstilling. Als ze pijn voelt opkomen, kan ze door het drukken op een knop de toevoer van de vloeistof even verhogen.”
Uiteraard is het systeem beveiligd tegen overdosering. “Onderzoek heeft uitgewezen dat dit zelf aansturen een betere pijnbestrijding geeft dan een continue toevoer van de vloeistof. En dat zien wij zelf ook in de praktijk.”
Pijnbestrijding bij bevalling
De ‘walking epidural’ bestaat al een aantal jaren, maar heeft de laatste paar jaar steeds meer zijn intrede gedaan in de verloskamers van de Nederlandse ziekenhuizen. En nu dus ook in het Slingeland Ziekenhuis. “Pijnbestrijding tijdens de bevalling wordt steeds meer gebruikelijk in Nederland”, zegt Tamara Verhagen. “Hoewel het in de landen om ons heen vaker wordt toegepast dan in ons land. De zwangere geeft zelf aan tijdens het proces van bevallen als zij behoefte krijgt aan pijnbestrijding. Alle aanstaande moeders weten dat deze mogelijkheid er is, want gynaecologen en verloskundigen zijn verplicht hen rond de 33e week hierover te informeren.”
Er zijn verschillende manieren van pijnbestrijding tijdens een bevalling. Dat varieert van een warm bad of massage tot medicinale pijnbestrijding. Dat laatste kan alleen bij een bevalling in het ziekenhuis. “En daarvan is de ruggenprik het meest effectief”, zegt Maartje de Gier. “De anesthesiologen in het ziekenhuis zijn hiervoor zeven dagen per week, 24 uur per dag beschikbaar.”
Ruggenprik: verschillende varianten
De ruggenprik is bedoeld voor pijnbestrijding in het onderste deel van het lichaam. Het is een prik in de onderrug, waarbij een verdovende vloeistof wordt ingebracht.
De ruggenprik kent twee varianten: spinaal en epiduraal. Bij de spinale ruggenprik wordt het hele onderlichaam verdoofd. Hierbij is het tijdelijk niet mogelijk om de benen te bewegen. De spinale ruggenprik wordt veel toegepast op de operatiekamer voor korte ingrepen onder de navel, bijvoorbeeld bij een knieoperatie of een keizersnede.
Bij de epidurale ruggenprik wordt er een klein slangetje ingebracht, waardoor verdovende medicijnen worden gegeven. Het is met name voor pijnbestrijding waarbij er geen volledige uitval van de spieren gewenst of nodig is. Het slangetje kan zelfs tot enkele dagen blijven zitten.
Laatst bijgewerkt op: 22 september 2022
