Trombose: wees er snel bij

In Nederland krijgen jaarlijks enkele tienduizenden mensen een vorm van trombose. Meest voorkomend zijn de diep veneuze trombose in een been en de longembolie. Het is belangrijk om snel te behandelen, mede om te voorkomen dat er een levensbedreigende situatie ontstaat. Internistvasculair geneeskundige Jorn Woerdeman geeft uitleg.

“Trombose kan zich op vrijwel alle plaatsen in het lichaam voordoen”, vertelt Jorn Woerdeman. “Bijvoorbeeld bij de buikorganen, in een been, een arm, de longen, het hoofd enzovoorts.” In dit artikel belichten we de meest voorkomende vorm: de diep veneuze trombose in het been. Hierbij is sprake van stolselvorming in één of meerdere aderen diep liggend in het been.

Signalen

Wat zijn de signalen van een diep veneuze trombose in het been? “Zwelling, pijn en en roodheid van het been. Maar deze signalen hoeven niet altijd alle drie even duidelijk aanwezig te zijn”, antwoordt Jorn Woerdeman. Heeft u signalen die duiden op trombose, bel dan uw huisarts. “De belangrijkste reden om dat te doen, is dat er vanuit het been stukjes stolsel kunnen losschieten. Die worden dan meegenomen door het bloed en lopen vast in de longen. Dat heet een longembolie. Dit kan, als het niet tijdig wordt behandeld, zelfs levensbedreigend zijn.”

Diagnose

Hoe wordt de diagnose gesteld? “De meest gebruikelijke weg is eerst bloedonderzoek, waarbij gekeken wordt naar zogeheten D-dimeer. Dat is een afbraakproduct van stolsels. Een verhoogde waarde kan wijzen op trombose. Is de waarde verhoogd, dan volgt echo-onderzoek van het been. Blijkt daar sprake van trombose, dan wordt de patiënt verder onderzocht en behandeld.”

‘Signalen als zwelling, pijn en roodheid
van het been kunnen
duiden op diep veneuze trombose’

Behandeling

De behandeling van een trombose wordt meteen gestart. “Doorgaans starten we met bloedverdunners. Dit zijn meestal tabletten die de patiënt inneemt. Na een aantal maanden beoordelen we, in overleg met de patiënt, of er met de bloedverdunners gestopt kan worden of dat het beter is deze blijvend in te nemen. Dat laatste is vaak de keuze als we niet kunnen achterhalen wat de oorzaak van de trombose is geweest. Zonder medicatie is dan de kans dat de trombose terugkomt behoorlijk groot. Maar ieder jaar moet opnieuw bekeken worden of de medicatie moet worden doorgezet of niet.”

Steunkous

Patiënten met een diep veneuze trombose krijgen een steunkous aangemeten. Dat is vaak een kous tot aan de knie. Meestal is het advies om die steunkous twee jaar lang te dragen. Dat kan ook zes maanden zijn, afhankelijk van de klachten. “De steunkous is bedoeld om klachten van posttrombotisch syndroom te voorkomen of te verlichten”, legt Jorn Woerdeman uit. “Door trombose is de afvloed van de aderen verstoord. Dit komt door het stolsel, maar ook doordat de kleppen in de aderen beschadigd raken. Deze kleppen voorkomen normaal gesproken dat het bloed terugstroomt naar beneden. Sluiten de kleppen niet, dan blijft er te veel bloed en daarmee ook vocht onderin het been. Dat kan klachten geven als zwelling, een zwaar voelend been, pijn, jeuk, verkleuring van het been en in uitzonderlijke situaties zelfs wonden. Door de druk van de steunkous op de aderen kan het bloed beter worden afgevoerd.” Jorn Woerdeman weet dat het dragen van een steunkous door veel patiënten als vervelend wordt ervaren. “Toch is het belangrijk, want zonder die steunkous is de kans op posttrombotische klachten aanzienlijk groter.”

Samenwerking

Tot slot noemt Jorn Woerdeman nog dit: “In het Slingeland Ziekenhuis worden de meeste patiënten met een diep veneuze trombose primair behandeld door de internist. Maar trombose na trauma of operatie wordt behandeld door de (vaat)chirurg. En omdat trombose op meerdere plekken in het lichaam kan voorkomen, hebben vrijwel alle specialismen (inclusief radiologen en huisartsen) te maken met de diagnostiek en behandeling van trombose. Kortom, multidisciplinaire samenwerking bij de behandeling van trombose is essentieel.”