Kanker (Oncologie)

Oncologie is de 'leer van de kwaadaardige gezwellen'. Er zijn meer dan honderd verschillende soorten kanker. De meest voorkomende kankersoorten zijn prostaatkanker (bij mannen), borstkanker (bij vrouwen), huidkanker, longkanker en darmkanker.

Over een aantal veel voorkomende kankersoorten bieden deze website en onze kenniscentra meer informatie.

Ongeremde celdeling: een tumor

Het lichaam bestaat uit ontelbaar veel cellen. Om oude of beschadigde cellen te vervangen, maakt uw lichaam voortdurend nieuwe cellen aan. Dit gebeurt door celdeling: uit één cel ontstaan twee nieuwe. Deze twee delen zich ook weer, enzovoort. Normaal gesproken remt uw lichaam de celdeling. Zo ontstaan er precies evenveel nieuwe cellen als nodig zijn om het lichaam te herstellen of gezond te houden.
Bij kanker is er iets fout met de rem. Er komen steeds meer nieuwe cellen bij. Het overtollige weefsel dat zo ontstaat, heet 'tumor'.

Goedaardig of kwaadaardig

Er zijn goedaardige en kwaadaardige tumoren. Bij een goedaardige tumor stopt de extreme celdeling weer uit zichzelf. De chirurg hoeft de tumor alleen weg te halen als hij problemen geeft.
Een kwaadaardige tumor is veel gevaarlijker. Deze stopt namelijk niet vanzelf met groeien. Hij drukt omliggende weefsels opzij en kan daarin binnengroeien. Ten slotte zaait de tumor uit naar andere plaatsen in het lichaam. Dat gebeurt via bloed of lymfevaten. Alleen bij kwaadaardige tumoren is er sprake van kanker.

Ontstaan

Kanker ontstaat door een verandering in de genen die de celdeling regelen. Daardoor verdwijnt de natuurlijke rem op de celdeling in het orgaan of lichaamsdeel waar de kanker zit. Deze verandering in de genen ontstaat bij ongeveer 75% van de mensen met kanker door invloeden van buitenaf.
Door sommige leefgewoonten en/of omstandigheden kunt u dus een groter risico lopen om kanker te krijgen. Deze gewoonten en omstandigheden heten risicofactoren. De risicofactoren gelden alleen voor volwassenen, bij kinderen spelen andere oorzaken een rol.

De grootste risicofactoren voor kanker bij volwassenen zijn:

• Roken en (mee)roken (longkanker, baarmoederhalskanker, blaaskanker, maar ook slokdarmkanker en maagkanker).
• Ongezond eten.
• Te veel alcohol drinken (slokdarmkanker).
• Te veel zon (huidkanker).
• Te weinig beweging.
• Regelmatig contact met kankerverwekkende stoffen (asbest) of straling (radioactieve straling).
• Milieuverontreiniging.

Sommige kankersoorten zijn erfelijk. Dan is de verandering in de genen (DNA) niet geleidelijk ontstaan, maar al bij de geboorte aanwezig. Kanker met een erfelijke oorzaak komt maar weinig voor.

Meer informatie over kankersoorten

Op deze website en onze kenniscentra vindt u meer informatie over de volgende kankersoorten:

• Alvleesklierkanker (Maag-, darm- en leverziekten/Interne geneeskunde)
• Baarmoederhalskanker (Gynaecologie)
• Baarmoederkanker (Gynaecologie)
• Blaaskanker (Urologie)
• Borstkanker (Chirurgie)
• Darmkanker (Maag-, darm- en leverziekten)
• Eierstokkanker (Gynaecologie)
• Hersentumor (Neurologie)
• Huidkanker (Dermatologie)
• Longkanker (Longziekten)
• Maagkanker (MDL / Interne)
• Peniskanker (Urologie)
• Prostaatkanker (Urologie)
• Slokdarmkanker (Maag-, darm- en leverziekten)
• Vulva(schaamlip)kanker (Gynaecologie)
• Zaadbalkanker

Aanvullende onderwerpen:

• Lastmeter voor kankerpatiënten
• Workshops van Look good feel better (uiterlijke verzorging voor kankerpatiënten)
• Registratie kanker door NKR